آفتاب سوختگی یکی از شایع‌ترین مشکلات مردم در فصل تابستان یا افرادی است که در مناطق گرمسیر زندگی می‌کنند. راه‌های بسیاری برای پیشگیری از آفتاب سوختگی وجود دارد، اما ممکن است با این وجود باز هم تحت شرایطی افراد دچار این مشکل شوند، حال راهکار چیست؟ چگونه می‌توان آن را درمان کرد؟ این سؤالی است که در این مطلب قصد داریم در مورد آن صحبت کنیم. پس اگر شما هم می‌خواهید با راه‌های درمان آفتاب سوختگی آشنا شوید، ادامه مطلب را از دست ندهید.
آفتاب سوختگی
چنانچه دارای پوست رنگ پریده‌ای هستید یا مدت زمان طولانی در معرض نورخورشید قرار دارید باید گفت که شما در معرض خطر ابتلا به آفتاب سوختگی قرار دارد. همانطور که انتظار می‌رود برای درمان آفتاب سوختگی‌های شدید زمان بیشتری لازم است تا آفتاب سوختگی‌های خفیف، اما با این وجود راهکارهایی وجود دارد که می‌توانند روند بهبودی را تسریع کنند.
لازم به ذکر است مدیریت بهبودی در دوره درمان بسیار در سرعت درمان مؤثر است. برای مثال در صورتی که مبتلا به دیابت یا بیماری‌های شریانی هستید، طول درمان شما نسبت به افراد عادی کمی طولانی‌تر خواهد بود.
داروهای شفابخش
آفتاب سوختگی درجه‌بندی‌های مختلفی دارد که اولین سطح آن آفتاب سوختگی درجه یک است. در این حالت فقط لایه بیرونی پوست آفتاب سوخته شده و تغییر رنگ صورت گرفته است. اولین کاری که در این زمان باید انجام داد زمان دادن به بدن است.
با این کار بدن فرصت دارد پوست جدید را جایگزین پوست آسیب دیده کند. از جمله کارهای دیگری که میتوانید برای تسریع روند بهبودی انجام دهید شامل مرطوب کردن پوست، استراحت زیاد و هیدراته ماندن است.
موارد دیگری که می‌تواند برای تسکین و بهبودی بسیار مؤثر باشد شامل موارد زیر است:
- استفاده از داروی ضدالتهابی غیر استروئیدی: از جمله این داروها ایبوپروفن است که پس از مشاهده آثار آفتاب سوختگی می‌تواند به شما در کاهش درد و التهاب کمک کند.
- خواب زیاد: خواب زیاد منجر به تولید سیتوکین‌های خاصی در بدن می‌شود که برای درمان آفتاب سوختگی بسیار مؤثر است. در صورت عدم استراحت کافی، در تولید سیتوکین‌ها اختلال ایجاد می‌شود و بر روند بهبودی تأثیر منفی می‌گذارد.
- پرهیز از مصرف تنباکو: مصرف سیگار یا دیگر مواد حاوی تنباکو التهاب را در بدن پخش می‌کند و تأثیر منفی بر روند درمان می‌گذارد.
- استفاده از آلوئه‌ورا: بر نواحی که دچار آفتاب سوختگی شده آلوئه‌ورا بمالید؛ زیرا موجب خنک و مرطوب شدن بدن می‌شود و همچنین سرشار از ماده به نام آلوئین است که برای کاهش التهاب بسیار مفید به نظر می‌رسد.
- پرهیز از قرارگیری در معرض نورخورشید: حدالامکان در معرض نورخورشید قرار نگیرید و اگر مجبور به بیرون رفتن شدید، حتماً از ضدآفتاب استفاده کنید و ناحیه آفتاب سوخته شده را به کمک لباس بپوشانید.
- حمام خنک: دوش آب سرد برای تسکین پوست بسیار مفید است. پس از استحمام از مرطوب‌کننده استفاده کنید.
- استفاده از کرم هیدرو کورتیزون: از دیگر داروهایی که برای درمان آفتاب سوختگی مورد استفاده قرار می‌گیرد، کرم هیدرو کورتیزون است که برای درمان سوزش، خارش و تورم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- کمپرس سرد کنید: استفاده از کمپرس سرد، اما نه به‌طور مستقیم بر قسمت آسیب‌دیده برای مدت زمان کوتاه می‌تواند به کم کردن التهاب و گرمای اضافی بدن کمک کند.
- هیدراته بمانید: آفتاب سوختگی منجر به از بین بردن رطوبت بدن می‌شود. بنابراین با مصرف بیشتر مایعات پوستتان را آبرسانی کنید.
نکته: آنچه باید در اینجا یادآور شد این است که آفتاب سوختگی یک شبه درمان نمی‌شود. حتی برای موارد آفتاب سوختگی درجه یک حداقل یک هفته زمان نیاز است و برای موارد آفتاب سوختگی شدید چندین هفته یا حتی چند ماه برای درمان کامل زمان لازم است، پس اگر به سرعت نتیجه را مشاهده نکردید، ناامید نشوید.
آفتاب سوختگی‌های شدید
همانطور که گفتیم آفتاب سوختگی دارای درجه‌بندی‌های متفاوتی است. درجه دو و سه آفتاب سوختگی آسیب جدی به پوست می‌رساند به همین دلیل مراقبت بیشتر نیاز است. در آفتاب سوختگی درجه 2 به لایه دوم پوست یعنی اپیدرم آسیب وارد می‌شود که در نتیجه آن اغلب پوست تاول می‌زند.
در آفتاب سوختگی درجه 3 چربی زیر پوست هم صدمه می‌بیند؛ به طوری‌که می‌تواند اعصاب را از بین ببرد. در نتیجه ممکن است فرد آفتاب سوخته احساس درد نداشته باشد. در درجه‌بندی 2 و 3 خطر ابتلا به موارد زیر بیشتر است:
- عفونت
- کم آبی
- سپسیس
نکته: در صورتی که خودتان یا اطرافیانتان دچار آفتاب سوختگی درجه 2 یا 3 شدید، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید و تحت درمان‌های اورژانسی قرار بگیرید.
عوامل مؤثر بر بهبودی
آفتاب سوختگی به‌دلیل قرارگیری مداوم در معرض اشعه ماورابنفش به وجود می‌آید. هر چه بیشتر در معرض این اشعه باشید، سوختگی شدیدتر خواهد بود. افراد دارای پوست تیره نسبت به افرادی که پوست روشن‌تری دارند کمتر دچار آفتاب سوختگی می‌شوند. این به‌دلیل رنگدانه‌های موجود در پوست است که ملانین بیشتری تولید می‌کند.
همینطور هر چه سوختگی شدیدتر باشد، زمان بیشتری برای درمان آفتاب سوختگی لازم است. براساس تحقیقات انجام شده در سال 2020 عواملی مانند ژنتیک، وضعیت کلی سلامتی و سن در فرآیند بهبودی بسیار تأثیرگذار است.
شرایط و برخی عادات منجر به تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود و این موضوع توانایی بدن در درمان را کاهش می‌دهد. برخی از این عوامل در ادامه ذکر شده است:
- مصرف سیگار
- دیابت
- چاقی
- سوءتغذیه
- گردش خون ضعیف
- استرس مزمن
- سرکوب سیستم ایمنی
- بیماری شریانی
موارد خطر آفتاب سوختگی
مواردی وجود دارد که احتمال ابتلا به آفتاب سوختگی را بیشتر می‌کند یا روند درمان آفتاب سوختگی را طولانی می‌کند که آنها شامل موارد زیر است:
- چه میزان از پوست در معرض آفتاب است؟ برای مثال خطر آفتاب سوختگی کنار ساحل با مایو بیشتر از خطر راه رفتن زیر آفتاب با لباس آستین داراست.
- بین ساعت 10 صبح تا 4 عصر خورشید قوی‌ترین پرتوها را دارد.
- در ارتفاعات بالا حفاظت جوی کمتر و شدت اشعه ماورابنفش بیشتر است.
- پوست‌های روشن در معرض آفتاب سوختگی بیشتر هستند.
- استفاده از برخی داروها و مکمل‌ها مانند رتینوئیدها، دیورتیک‌ها و داروهای ضد التهابی و غیراستروئیدی خطر آفتاب سوختگی را افزایش می‌دهد.
- هر چه به خطر استوا نزدیک‌تر باشید، اشعه ماورابنفش بیشتر است.
نتیجه‌گیری
آفتاب سوختگی یکی از موارد شایع پوستی در فصول گرم سال یا مناطق گرم است از این رو آگاهی نسبت به روش‌های درمانی آن امری ضروری است. به همین دلیل در این مطلب به بررسی راه‌های مؤثر در درمان آفتاب سوختگی پرداختیم.
برای دیدن مقالات آموزشی بیشتر میتوانید کلیک کنید.
دیدگاه خود را بنویسید